PATENT NEDİR? NASIL ALINIR?
İCAT NEDİR?
Buluş ya da icat daha önce bulunmayan bir şeyin, insan zekasının bir problemin çözümünün sağlanması amacıyla, yenilik unsuru taşıyan bir ürünün yaratılmasıdır. Yeni yaratılan bu ürün belirli bir insan ihtiyaçlarını karşılamak,bir işin daha verimli yapma isteği sonucuyla, teknik problemlere getirilen bir çözümdür. Buluş, ferdi çalışmaların bir sonucu olabileceği gibi grup çalışmalarının sonucu olarak da ortaya çıkabilir. Yapılan buluşlara, faydalı model belgesi yahut patent verilerek buluşlar korunmaktadır.
icatlar nasıl korunur? patent belgesi
PATENT NEDİR?
İngilizce kökenli bir kelime olan Patent, bir buluşu tasdik eden ve buluş konusu ürünü bir süre üretme, saklama ve ithal etme hakkıdır. Özellikle sanayinin gelişmesinden sonra gerekliliği ve önemi artan patentin, resmi bir organ tarafından tanınan hakla belirli bir süre mucidin izni olmaksızın buluşun başkaları tarafından kullanılmaması, çalınmaması ve taklitlerinden korunması için, bu belge ile kendisine hak tanınmıştır. Sınai mülkiyet haklarından biri olan patent, dizi halinde üretilecek olan malın ölçünlere uygun olarak sadece iki imalatçı tarafından üretilmesi hakkını temsil etmektedir. Patent hakkı, genellikle buluş sonucu ortaya çıkan mamullerle sınırlı tutulmaktadır.
Beynelmilel hakkı mevcut olmayan patentin tüm kazancı, genellikle kendi bulunduğu ülke sınırları içinde geçerlidir. Üretilen mamuller şayet başka devletlere gönderilicek ise buluş sahibinin ayrı ayrı o ülkelere başvuru yapması gerekmektedir.
Özellikle teknoloji transferlerinin aracı olmasından ötürü patent, gelişmekte olan ülkeleri daha çok ilgilendirmekte ve sınai mülkiyet haklarının içinde önemli bir yer tutmaktadır.
Cihazlar, makineler, araçlar, aygıtlar kısaca yeni tekniğin bilinen durumunu aşan ve sanayiye uygulanabilir olan buluşlara patent verilerek ‘patent koruması’ kapsamında yer almaktadır.
Buluşların patent belgesi ile himaye edilmesi sadece buluş sahibine ası sağlayan bir olgu değil, aksine patent sistemi, ülkesel boyutla hatta uluslararası alanda mühim fonksiyonlara sahiptir.
Patent yasalarının amacı; buluş yapma faaliyetini özendirmek, yenilikçi ve yaratıcı fikirleri teşvik etmek için gerekli olan korumayı ve buluşların sanayiye uygulanması ile teknik; teknoloji transferleri sağlayarak da ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçeklerştirilmesini sağlamaktır.
Patent, bir çeşit fikri mülkiyet hakkıdır. Bu fikri mülkiyet satılabilir, miras kalabilir ve ipotek ettirilebilir. Patent sahibi, mamulünü dilediği kimselere lisans aracılığıyla; buluşun alış, satış yahut kullanım haklarını devredebilir. Buluşun başkaları tarafından imalini, satışını yahut kullanımını istediği gibi engelleme ve yönetme hakkına da sahiptir.
15. yüzyılda İtalya’ da tohumları atılan patent verme uygulaması, sonraki iki yüzyıl içinde Avrupanın çeşitli ülkelerinde de baş göstermiştir. Önceleri tek bir ülkede kullanılan patent verme uygulaması, sonraki yıllarda diğer devletlere de model olmuştur. İlk olarak resmi tescilli patent verme uygulaması 1970 yılında Amerika’ da ortaya çıkmış, kısa sürenin ardından, 1971 yılında da Fransa bu uygulamayı benimseyip ülkesinde kullanmıştır. Patent verme uygulaması ülkemizde ise; Selcuklu Döneminde, Ahilik Teşkilatı, patent şartlarını tam karşılamasa da buna benzer bir uygulamayı yürütmüşlerdir. Sosyalist devletlerde patent verme uygulamasından söz etmek mümkün değildir ancak buluş sahibine bazı ayrıcalıklar tanınan bir sertifika verilmektedir.
patent,faydalı model,patent koruma süresi
PATENT NASIL ALINIR?
Fazla bir çaba ve masraf gerekmeksizin patent sahibi olmak oldukça kolaydır. Eğer bulduğunuz, yaptığınız buluşun özgün ve yenilikçi olduğunu düşünüyorsanız ilk önce Türk Patent Enstitüsü’nden gerekli olan evrakları tamamladıktan sonra başvurunuzu yapmalısınız. Şayet buluşunuz daha önceki buluşlardan ciddi farklarla ayrılıyor yahut bulunan buluşa yeni bir şeyler katıyorsa reddedilme olasılığınız azalır.
Buluşlara patent verilebilmesi için aşağıdaki unsurlar gereklidir:
• Başvuru dilekçesi (bir adet)
• Buluş konusunu açıklayan belge (üç adet)
• Patentle koruması istenen buluşun unsurlarını kapsayan talepler (üç adet)
• Tarifnamede, taleplerde atıf yapılan resimler (üç adet)
• Özet
Şeklinde sıralanabilir.
BAŞVURU ÜCRETLERİ
Başvuru ücretleri başvuru esnasında yahut başvurudan sonra yedi gün içerisinde herhangi bir uyarı beklemeksizin takdim edilmelidir. Şayet ödeme takdim edilmez ise başvuru geri alınmış kabul edilmektedir.
Başvuru ücretlerinin en güncel hallerine aşağıdaki linkden ulaşabilirsiniz…
https://www.tpe.gov.tr/TurkPatentEnstitusu/fees/informationDetail?id=101
https://www.tpe.gov.tr/TurkPatentEnstitusu/fees/informationDetail?id=104